Tìm hiểu Lễ hội Oóc Om Bok của Sóc Trăng

1. Giới thiệu về lễ hội Ok Om Bok Sóc Trăng 

Lễ hội Ok Om Bok Sóc Trăng, hay còn gọi là Lễ cúng Trăng, là một trong ba lễ hội truyền thống quan trọng nhất của người Khmer Nam Bộ cùng với lễ Chôl Chnăm Thmây và Sen Đôlta. Lễ hội diễn ra vào rằm tháng 10 âm lịch, với mục đích tạ ơn Mặt Trăng – vị thần bảo hộ mùa màng và cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.

Với người Khmer, Ok Om Bok không chỉ là dịp lễ mang ý nghĩa tín ngưỡng nông nghiệp truyền thống, mà còn là ngày hội lớn để cộng đồng sum vầy, gắn kết, cùng nhau lưu giữ những giá trị văn hóa tổ tiên.

Tại Sóc Trăng, lễ hội Ok Om Bok được tổ chức hoành tráng và có quy mô lớn nhất cả vùng Tây Nam Bộ, thu hút hàng chục nghìn du khách, nhiếp ảnh gia, nhà báo và tín đồ du lịch văn hóa mỗi năm.

Khai mạc Lễ hội Ok Om Bok Sóc Trăng

2. Lịch sử và ý nghĩa của lễ hội Ok Om Bok

Lễ hội Ok Om Bok bắt nguồn từ tín ngưỡng nông nghiệp cổ xưa của người Khmer là thờ Mặt Trăng. Họ tin rằng nhờ ánh trăng mà cây lúa no sữa, đất đai màu mỡ và cuộc sống an lành.

Truyền thống làm nông nghiệp đã gắn bó với người Khmer cả cuộc đời nên Lễ hội Ok Om Bok Sóc Trăng có ý nghĩa rất lớn. Vì thế nên vào thời điểm  kết thúc mùa mưa, mùa thu hoạch lúa là lúc họ gửi lời tri ân thiên nhiên và cầu mong mùa vụ sau thuận lợi. Đồng thời thể hiện ước nguyện cho một năm mới an lành, no đủ.

Đối với người Khmer, Ok Om Bok không chỉ là một ngày lễ, mà còn là niềm tự hào dân tộc, là “sợi dây” gắn kết các thế hệ và là cách họ kể lại câu chuyện tổ tiên bằng chính nghi lễ và tập tục của mình.

3. Thời gian và địa điểm tổ chức lễ hội Ok Om Bok Sóc Trăng 

Lễ hội Ok Om Bok Sóc Trăng được tổ chức định kỳ hằng năm vào rằm tháng 10 âm lịch hằng năm, tức khoảng tháng 11 dương lịch. Trọng tâm lễ hội diễn ra vào buổi tối khi trăng tròn nhất.

Các nghi thức chính của lễ hội cúng trăng Sóc Trăng được tổ chức tại các địa điểm mang đậm dấu ấn văn hóa Khmer như Chùa Mahatup (chùa Dơi) - nơi diễn ra lễ cúng trăng truyền thống và Sông Maspero – trung tâm Thành phố Sóc Trăng - địa điểm tổ chức giải đua ghe ngo Sóc Trăng nổi tiếng.

4. Các hoạt động nổi bật trong lễ hội Ok Om Bok Sóc Trăng 

4.1. Lễ cúng trăng – Nghi thức chính của lễ hội

Lễ cúng trăng là nghi lễ tâm linh quan trọng nhất, diễn ra vào tối rằm tháng 10 âm lịch, khi trăng tròn và sáng nhất. Thường được tổ chức tại sân chùa hoặc sân nhà, nơi bày biện mâm cúng trăng gồm các lễ vật truyền thống như: cốm dẹp, chuối, khoai lang, mía, dừa…

Mâm cúng trăng Lễ hội Ok Om Bok Sóc Trăng

Trẻ em sẽ chắp tay hướng lên mặt trăng và đọc lời khấn truyền thống, sau đó người có tuổi nhất sẽ vo những hạt cốm dẹp thành những nắm nhỏ cùng với chuối, khoai rồi đút cho đứa trẻ. Vừa đút sẽ vừa xoa vào lưng và hỏi chúng những mong ước để thần Mặt trăng chứng giám.

Nghi thức đút cốm dẹp cho trẻ em 

Sau khi nghi lễ cúng trăng kết thúc, người dân sẽ thắp sáng những chiếc đèn gió và đèn hoa đăng rồi thả đi mang theo những ước vọng bình an, no đủ và mùa màng tươi tốt của cộng đồng Khmer. Khung cảnh lúc này sẽ trở nên vô cùng lung linh và nhộn nhịp.

Đèn trời lung linh dưới ánh trăng

Hoa đăng thả trên sông Maspero

4.2. Hội đua ghe ngo – Điểm nhấn thu hút du khách

Nếu Lễ cúng trăng là dịp người Khmer bày tỏ lòng biết ơn với thần Mặt Trăng thì Hội đua ghe ngo lại mang ý nghĩa tiễn đưa và tri ân thần Nước, vị thần đã mang nguồn nước dồi dào nuôi dưỡng ruộng đồng, góp phần tạo nên một năm trúng mùa, no ấm.

Ghe ngo là một loại thuyền truyền thống đặc trưng của người Khmer Nam Bộ, chiều dài từ 20 - 30 mét, thân dài và hẹp và thường được đục từ gỗ sao hoặc gỗ cây dầu lớn. Sức chứa của ghe ngo có thể lên đến 50 vận động viên được chạm khắc công phu với hình rồng hoặc cá sấu, tượng trưng cho sức mạnh và quyền uy.

Hội đua ghe ngo là một trong những hoạt động hoành tráng và được mong chờ nhất, các cuộc đua ghe thường được diễn ra trong vòng 3 - 4 giờ đồng hồ trong tiếng reo hò, cổ vũ nhiệt tình của rất nhiều người xem hội và những pha rượt đuổi nghẹt thở, tạo nên bầu không khí lễ hội cuồng nhiệt. 

Khung cảnh lễ hội đua ghe ngo nhộn nhịp

4.3. Các hoạt động văn hóa, nghệ thuật truyền thống

Song song với các nghi thức tâm linh và thể thao, Lễ hội Ok Om Bok còn là không gian giao lưu văn hóa đậm chất Khmer. Đây là cơ hội để du khách được đắm mình trong các tiết mục nghệ thuật dân gian như múa trống Chhay-dăm, múa rô băm, nhạc ngũ âm.

Múa trống Chhay-dăm tại Lễ hội Ok Om Bok Sóc Trăng

Không khí lễ hội càng thêm náo nhiệt với các trò chơi dân gian quen thuộc như kéo co, nhảy bao bố, đập nồi… thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia, góp phần gắn kết cộng đồng.

Đặc biệt, hội chợ ẩm thực Khmer luôn là điểm dừng chân hấp dẫn với hàng loạt món ngon đặc trưng như bún nước lèo, bánh pía, canh xiêm lo, cà ri chay, cốm dẹp… Tất cả hòa quyện tạo nên một lễ hội vừa linh thiêng, vừa rộn ràng, là dịp để văn hóa Khmer được gìn giữ, tỏa sáng và lan tỏa đến du khách gần xa.

Đặc sản bún nước lèo Sóc Trăng

5. Kinh nghiệm tham gia lễ hội Ok Om Bok Sóc Trăng

5.1. Cách di chuyển đến Sóc Trăng 

Sóc Trăng cách TP.HCM khoảng 230km và cách Cần Thơ chỉ hơn 60km, nên việc di chuyển khá thuận tiện:

• Từ TP.HCM: Bạn có thể đi xe khách từ Bến xe Miền Tây với các nhà xe như Phương Trang, Mai Linh, Thành Bưởi… Thời gian di chuyển khoảng 5–6 giờ.
  
   
• Từ Cần Thơ: Di chuyển bằng xe khách, xe buýt hoặc xe máy mất khoảng 1,5–2 giờ.
  
   
• Từ các tỉnh lân cận: Nếu đi từ Trà Vinh, Bạc Liêu, Hậu Giang…, xe máy hoặc ô tô cá nhân là lựa chọn linh hoạt, vừa chủ động vừa ngắm cảnh đồng bằng sông nước thanh bình.

5.2. Lịch trình gợi ý khi tham gia lễ hội Ok Om Bok

Nếu bạn muốn hòa mình trọn vẹn vào không khí lễ hội, có thể tham khảo lịch trình sau:

• Ngày 1: Di chuyển đến Sóc Trăng – Tham quan chùa Dơi, chùa Đất Sét – Khám phá ẩm thực địa phương.
  
   
• Ngày 2: Tham gia lễ cúng trăng và các nghi thức tâm linh – Xem biểu diễn nghệ thuật Khmer – Dạo chợ đêm và thả đèn gió.
  
   
• Ngày 3: Cổ vũ đua ghe ngo – Chơi trò chơi dân gian – Mua sắm đặc sản tại hội chợ – Kết thúc hành trình.

5.3. Lưu ý khi tham gia lễ hội

• Nên chọn trang phục lịch sự, thoải mái, tránh ăn mặc quá hở hang khi vào chùa hoặc tham gia các nghi lễ truyền thống.
• Muốn xem đua ghe ngo rõ và sôi động, nên đến sớm để giữ chỗ tại khu vực Bờ kè sông Maspero – trung tâm cuộc đua.
• Không xả rác bừa bãi, chen lấn xô đẩy, làm ồn trong khu vực diễn ra nghi lễ hoặc trong chùa.
• Một số gian hàng ẩm thực, trò chơi dân gian hoặc khu vực gửi xe không chấp nhận chuyển khoản, nên bạn nên chuẩn bị tiền mặt mệnh giá nhỏ để dễ mua sắm, ăn uống.
• Mang theo ô, nón và nước uống vì lễ hội diễn ra ngoài trời cả ngày. 
• Không tự ý chạm vào tượng Phật, hiện vật thiêng hoặc chen vào khi các sư sãi, người lớn tuổi đang thực hiện nghi lễ.
• Khi diễn ra các nghi thức cúng trăng hay trong khu vực chùa, hãy xin phép trước nếu muốn ghi hình và tuyệt đối không dùng đèn flash.

6. Gợi ý tour du lịch lễ hội Ok Om Bok Sóc Trăng

Nếu bạn muốn tận hưởng trọn vẹn không khí Lễ hội Ok Om Bok Sóc Trăng nhưng không có nhiều thời gian để lên kế hoạch chi tiết hay không biết phải lên kế hoạch như thế nào cho phù hợp thì các tour du lịch trọn gói là lựa chọn lý tưởng. Thay vì đi tự túc, tham gia tour giúp bạn tiết kiệm thời gian, đảm bảo lịch trình khoa học và không bỏ lỡ những nghi thức quan trọng nhất của lễ hội.

Lợi ích khi tham gia tour:

• Lịch trình được thiết kế linh hoạt, kết hợp giữa tham quan danh thắng, tham gia lễ hội và trải nghiệm văn hóa bản địa.

• Bạn sẽ được hướng dẫn viên giải thích cặn kẽ về ý nghĩa nghi lễ, nguồn gốc lễ hội, và các hoạt động như đua ghe ngo, múa Khmer, giúp chuyến đi thêm sâu sắc.

• Không cần tự lo phương tiện, khách sạn hay vé tham quan – mọi thứ đều được chuẩn bị sẵn.

• Trải nghiệm trọn vẹn từ nghi thức cúng trăng, thả đèn gió đến hội chợ ẩm thực và các màn biểu diễn nghệ thuật đều được lồng ghép trong tour.

Nếu bạn đang tìm một tour du lịch miền Nam kết hợp khám phá văn hóa Khmer độc đáo qua Lễ hội Ok Om Bok Sóc Trăng, hãy liên hệ ngay với Viet Sun Travel để được tư vấn lịch trình phù hợp nhất!