Nghệ thuật Biến Diện - Truyền thống Trung Hoa
Biến Diện hay Kịch đổi mặt (变脸) là nghệ thuật biểu diễn sân khấu truyền thống ở Trung Quốc, đặc biệt là Biến Diện kết hợp với nghệ thuật Kinh kịch, Tứ Xuyên.
1. Nguồn gốc Biến Diện:
Biến Diện được cho là ra đời khoảng 300 năm trước, vào thời của Càn Long Hoàng đế thời nhà Thanh được xem là thời kỳ hoàng kim của nghệ thuật Biến Diện. Thời kỳ này, sân khấu Trung Quốc phát triển mạnh mẽ, với nhiều loại hình nghệ thuật mới ra đời. Biến Diện với tính độc đáo và hấp dẫn đã nhanh chóng thu hút được sự quan tâm đông đảo của công chúng. Một số nhà nghiên cứu cho rằng nguồn gốc Biến Diện có từ nghi lễ dân gian, liên quan đến việc xua đuổi tà ma và cầu mong may mắn. Tính tới hiện nay đã trở thành một phần không thể thiếu trong các lễ hội và sự kiện quan trọng.
Nguồn gốc lâu đời lịch sử của nghệ thuật Biến Diện
2. Tính độc đáo của nghệ thuật Biến Diện:
Nghệ thuật Biến Diện hay kịch đổi mặt là một trong những loại hình nghệ thuật sân khấu độc đáo và hấp dẫn nhất của Trung Quốc. Với khả năng thay đổi khuôn mặt nhanh chóng và linh hoạt. Nghệ thuật Biến Diện thường được kết hợp với âm nhạc truyền thống Trung Quốc, tạo nên một tổng thể nghệ thuật hài hòa và ấn tượng. Nghệ thuật Biến Diện yêu cầu kinh nghiệm, tốc độ và sự nhanh nhẹn của người trình diễn.
Hiện nay, Nghệ thuật Biến Diện còn rất nhiều bí ẩn mà thế giới chưa giải đáp được, vì người trình diễn nghệ thuật Biến Diện có bí quyết riêng, được giữ gìn kín đáo như một báu vật và được truyền lại qua nhiều thế hệ.
Nghệ thuật sân khấu Biến Diện
Kỹ thuật kịch đổi mặt:
- Sử dụng mặt nạ: Đây là kỹ thuật cơ bản và phổ biến nhất. Các diễn viên sử dụng nhiều loại kỹ thuật thay đổi mặt nạ khác nhau, được làm từ các chất liệu như giấy, vải, gỗ...
- Sử dụng quạt: Quạt không chỉ là đạo cụ làm đẹp mà còn là công cụ hỗ trợ đắc lực cho việc đổi mặt. Bằng cách dùng kỹ thuật phất quạt nhanh qua mặt, diễn viên có thể che đi quá trình thay đổi mặt nạ và tạo ra hiệu ứng chuyển đổi mượt mà.
- Sử dụng tay áo: Tay áo rộng và dài giúp diễn viên che giấu các động tác thay đổi mặt nạ. Bằng cách vung tay áo, diễn viên có thể nhanh chóng thay đổi mặt nạ mà không bị khán giả phát hiện.
- Sử dụng các kỹ thuật trang điểm: Trang điểm là một phần quan trọng trong kịch đổi mặt. Các diễn viên sử dụng các loại sơn, phấn và bút kẻ để vẽ trực tiếp lên mặt, tạo ra những khuôn mặt với các biểu cảm khác nhau.
- Kết hợp nhiều kỹ thuật: Để tạo ra những màn trình diễn đa dạng và phức tạp, các diễn viên thường kết hợp nhiều kỹ thuật khác nhau. Ví dụ, họ có thể sử dụng mặt nạ kết hợp với quạt và trang điểm để tạo ra những hiệu ứng đặc biệt.
Kỹ thuật đổi mặt
Ý nghĩa màu sắc của mặt nạ Biến Diện:
Màu sắc của mặt nạ Biến Diện cũng mang những ý nghĩa sâu sắc, thể hiện tính cách, vai trò và số phận của từng nhân vật.
- Màu đỏ: Thường tượng trưng cho sự trung thành, lòng dũng cảm, nhiệt huyết và những nhân vật chính diện.
- Màu đen: Đại diện cho sự chính trực, nghiêm túc, nhưng đôi khi cũng ám chỉ sự bí ẩn và quyền lực.
- Màu vàng: Tượng trưng cho sự cao quý, quyền lực và sự giàu có.
- Màu xanh lá: Thường liên quan đến sự ghen tị, đố kỵ hoặc những nhân vật có tính cách phức tạp.
- Màu xanh dương: Tượng trưng cho sự trung thành, chính nghĩa và những nhân vật có tính cách ngay thẳng.
- Màu trắng: Đại diện cho sự thuần khiết, trong sáng và những nhân vật trẻ tuổi.
Sự kết hợp của các màu sắc của kịch Biến Diện cũng mang những ý nghĩa khác nhau:
- Đỏ và đen: Sự đối lập giữa thiện và ác, giữa chính nghĩa và tà ác.
- Vàng và đỏ: Sự kết hợp giữa quyền lực và sự dũng cảm.
- Xanh lá và xanh dương: Sự đối lập giữa ghen tị và trung thành.
Màu sắc của mặt nạ Biến Diện
3. Tứ Xuyên cái nôi của nghệ thuật Biến Diện.
Với địa hình đa dạng và văn hóa phong phú, Tứ Xuyên đã tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự ra đời và phát triển của loại hình nghệ thuật sân khấu này. Biến Diện thường được kết hợp với kinh kịch Tứ Xuyên đã giúp Biến diện trở nên phổ biến hơn và được nhiều người biết đến. Các vở diễn Biến Diện Tứ Xuyên thường mang đậm tính dân gian, phản ánh cuộc sống, phong tục tập quán của người dân địa phương hay bắt nguồn từ các nghi lễ dân gian ở Tứ Xuyên, nơi có sự giao thoa của nhiều nền văn hóa khác nhau. Và kỹ thuật Biến Diện thường được truyền lại từ đời này sang đời khác trong gia đình, tạo nên một nét đặc trưng riêng biệt của mỗi dòng họ. Điều này cũng góp phần làm tăng thêm vẻ bí ẩn và hấp dẫn của nghệ thuật Biến Diện này.
Nghệ thuật sân khấu Biến Diện Tứ Xuyên: một báu vật văn hóa độc đáo của Trung Quốc, được Bộ Văn hóa Trung Quốc xếp vào danh sách bí mật quốc gia vì tính độc đáo có một không hai trên thế giới.
Biến Diện kết hợp với kinh kịch Tứ Xuyên
